Visie Natuurgebied de Kuilen
Het streven van De Stichting is dat Natuurgebied de Kuilen gaat functioneren als ‘De longen van het Land van Cuijk’. De essentie van de visie is dat er een aaneengesloten natuurgebied met recreatief medegebruik ontstaat van de Langenboomse bossen tot en met het begrazingsgebied ten oosten van de plassen. Het gebied ziet er in de toekomst fraai en afwisselend uit en is op een aantrekkelijke manier ontsloten voor fietsers en wandelaars. Natuur en recreatief medegebruik gaan daarbij hand in hand en men kan op adem komen in een hectische wereld.
Huidige situatie, uitgangspunten en doelen
Het gebied heeft momenteel een recreatieve (of recreatief gerelateerde) functie. Deze heeft een relatie met het water (zwemmen, duiken, varen zonder motor). Een andere recreatieve doelgroep richt zich meer op de omliggende gebieden: het wandelen en fietsen door de bossen of het open landschap rondom de plas.
Een belangrijk uitgangspunt van het plan is het behoud van de dag-recreatieve functie van het strandbad. Hiermee wordt hiermee recht gedaan aan de beloften ten tijde van de start van de ontzandingen en bij het beëindigen van het crossen: een jaarrond beleefbaar natuurgebied met rust en landschapsschoon als belangrijke kwaliteiten, zonder daarbij de dag-recreatieve strandfunctie over het hoofd te zien.
Ook zijn er zijn allerlei kansen gesignaleerd om de natuurlijke situatie te verbeteren en bestaande natuurgebieden (De Kuilen en de Langenboomse Bossen) beter met elkaar in verbinding te brengen. De waarde voor zowel natuur als recreant wordt op deze manier sterk verbeterd ten opzichte van de huidige situatie. De ruimtelijke uitstraling, beleefbaarheid en kwaliteit van genoemde actuele functies worden op dit moment namelijk sterk negatief beïnvloed door de aanwezigheid van vervallen en in onbruik geraakte bouwwerken, ruimtereserveringen en rondslingerende troep.
De Stichting heef in haar visie de volgende doelen geformuleerd:
-
Verbinden van diverse deelgebieden op lokale schaal;
-
Historische gelaagdheid mag gezien worden (maar verdwenen functies mogen niet domineren);
-
Natuurontwikkeling passend bij de bodem (en zijn variatie);
-
Met de ontwikkelingen aansluiten bij de relatief droge omstandigheden met diep wegzakkend grondwater. Kleinschalig inzetten op regenwater gebonden natuur toevoegen;
-
Het gebied beschouwen als een landschappelijk verbonden eenheid. Daartoe deelgebieden op elkaar aansluiten;
-
Benutten en versterken van de kwaliteiten van natuur en landschap voor de toekomst van het gebied;
-
Balans herstellen tussen de beeldkwaliteit en belevingswaarde van natuur en landschap versus functies als strandbad, toegang, parkeren. Onderdelen die slechts weinig gebruikt worden mogen het gebied niet domineren;
-
Van een tamelijk lage ecologische waarde naar grotere variatie door behoud van bijzonderheden en toevoegen van nieuwe waarden.
Wat willen we doen?
De omgeving van het strandbad verandert naar natuur, waardoor er een groot aaneengesloten natuurgebied ontstaat dat een aantrekkelijk decor vormt voor de gasten van het strandbad en daarnaast beter is toegerust voor extensieve recreatie als fietsen en wandelen. De extensieve recreatie, op paden voor wandelaars en fietsers, wordt veel beter gefaciliteerd doordat paden aansluiten en het gehele gebied doorkruist kan worden, terwijl het strandbad zijn functionaliteit behoudt.
Recreatief medegebruik wordt dan ook nadrukkelijk gestimuleerd, door de uitbreiding en logische aansluiting van paden met een interessante routing, toevoegen van bankjes en een picknick plek. Ook is er ruimte voor educatie (bijvoorbeeld informatiepanelen) en een eenvoudig uitkijkpunt op één van de aarden wallen.
Het perceel staat echter niet op zichzelf, maar krijgt aansluiting op de Langenboomse bossen en de plassen van De Kuilen. Hierbij ziet de Stichting kansen om ook andere gronden in de omgeving een opwaardering te geven, wat zowel qua natuurwaarden als qua belevingswaarde een verdere opwaardering van het gehele gebied betekent. Het gaat om een voormalig motorcrossterrein en de ernaast gelegen parkeervelden. Zo wordt de lengte aan natuurlijke bosrand sterk vergroot. Bos en poelen worden toegevoegd, evenals ondiep water langs de oever van de noordelijke natuurplas. Ook wordt er een verbinding gelegd tussen het voormalige crossterrein en de plassen door op twee plekken een deel van de grondwal te verwijderen. Verschillen in de bodem worden benut voor een diversiteit aan vegetaties.
Door verschillende natuurtypen beter in elkaar over te laten lopen, met natuurlijke gradiënten in plaats van strakke overgangen, en in te spelen op de natuurpotenties die de meer en minder bemeste percelen bieden, wordt de natuur op lokaal niveau versterkt. Met de kwaliteitsimpuls voor zowel de bezoeker als de natuur ontstaat een rustige, zeer aantrekkelijke plek waar jaarrond van genoten kan worden.
Wat willen we bereiken?
De zaken die er in de visie van De Stichting op vooruit gaan zijn:
-
Perfecte aansluiting nieuw natuurperceel op omliggende natuur door benutten van potenties;
-
Verbeteren beleving door extensief-recreatieve verbindingen tussen bestaande natuurgebieden (en de dorpen);
-
Een groot (bovenlokaal) verzorgingsgebied voor natuurgerichte recreatie, rust, fiets- en wandelmogelijkheden en daarnaast strandbad in het seizoen;
-
Sterke verhoging van de ruimtelijke kwaliteit door het opruimen van sleetse openbare ruimte en aaneenrijgen natuurgebied;
-
Vergroten van biodiversiteit (waaronder grotere diversiteit aan inheemse soorten en verschillende leefomstandigheden nat en droog, rijk en schraal, meer nectar voor insecten van arme bossen en plassen, groter leefgebied voor das en andere bos bewonende dieren, natuurlijke overgangen);
-
Verbetering functionaliteit, veiligheid en jaarrond aanblik van het gebied (o.a. door verplaatsen parkeren);
-
Op termijn een gezondere bodem met groter watervasthoudend vermogen (door functie natuur en stoppen mestgift, aanleg poelen en natuurlijke overgroei motorcross);
-
Duurzaam en professioneel beheer volgens, in overeenstemming met afspraken met Natuurmonumenten.
-
Uitbreiding bosareaal en daarmee een lokale bijdrage aan provinciale bosambities.
Door implementatie van deze visie kan het gebied De Kuilen gaan fungeren als De Longen van het Land van Cuijk.